Seferilik ve Hükümleri

SEFERİLİK Hanefi ve Şafii mezhebine göre Sefer, her hangi bir mesafeye gitmektir. Bu da yaklaşık 90 kilometredir. Bir kimsenin seferi sayılabilmesi için vasıtanın ismi ve şekli nazara alınmaz. Sadece mesafeye itibar edilir. Dinen seferi sayılan bir kimse için bir takım ibadetler hafifletilmiş, bazı kolaylıklar getirilmiştir. Seferi sayılan, yani yolculuğa çıkan kimse, farz olan oruçları daha sonra tutmak üzere erteleyebilir. Meshlere mesh müddeti, seferde üç güne kadar çıkar. Başka bir kolaylıkta dört rekatlı farz namazların iki rekat olarak kılınmasıdır. Seferi olmanın hükümleri; Bir kimsenin seferi olabilmesi için şu şartlar aranır: 1-) Yola çıkan kimsenin en az 90 km uzaklıktaki bir yere gitmeye niyet etmesi gerekir. 2-) Hanefi mezhebine göre, gideceği yerde on beş gün veya daha fazla kalmaya niyet eden kimse seferi olmaktan çıkar. Şafii mezhebine göre, seferilik müddeti dört gündür. Buna göre bir kimse, gideceği yerde dört günden fazla kalmaya niyet ederse seferi olmaktan çıkar. Fakihler, seferinin mukime, mukiminde seferi kimseye uymasının caiz olduğu hususunda ittifak etmişlerdir. Seferi mukime uyarsa, namazını imama uyması icab ettiğinden dört rekat olarak tamamlaması vacip olur. Seferi mukim kimselere namaz kıldırırsa ikinci rekatta selam verir, sonra mukim olan cemaat namazlarını tamamlarlar. Hanefi ve Sünnet mezhebine göre, Seferi olan imamın namaza başlamadan önce; “Namazınızı tamamlayın, çünkü ben seferiyim” demesi müstehap olur. Eğer başta söylememişse, selam verdikten sonra söylemelidir. Hanefi mezhebine göre, seferi iken kazaya kalan namaz, mukim iken kaza edilecek olursa yine seferi namaz olarak kaza edilir. Yani dört rekatli farz namazlar, iki rekat olarak kaza edilir. Bunun gibi mukim iken kazaya kalan namazlar, seferi iken kaza edilecek olsa, mukim gibi kaza edilir. Yani dört rekatli farz namazlar yine dört rekat olarak kaza edilir. Şafii mezhebine göre, yolculuk sırasında kazaya kalan namazlar mukim iken dört rekat olarak kaza edilir. Mukim iken kazaya kalan dört rekatli namazlar yolculuk esnasında kaza edilecek olsa Hanefi mezhebinde olduğu gibi dört rekat olarak kaza edilir. Bir de bilinmesi gereken vatan konusu vardır. Vatan üç kısma ayrılır. 1-) Asli vatan: İnsanın doğup büyüdüğü veya evlenip yerleşmek istediği yerdir. 2-) İkamet vatanı: İnsanın asli vatanından en az 90 km uzaklıkta olup, Hanefi mezhebine göre orada on beş gün, şafii mezhebine göre ise dört günden fazla kalmaya niyet ettiği yerdir. Bu iki yerde de insan seferi sayılmaz. 3-) Geçici vatan: Hanefi mezhebine göre bir kimsenin on beş günden az, Şafii mezhebine göre ise, dört günden az kalmaya niyet ettiği yerdir, insan burada kaldığı müddetçe seferi sayılır.